Οθωμανικός στρατός περνάει τον Κρικελλοπόταμο

Το καλοκαίρι του 1823, ο Αλβανός Μουσταφά πασάς της Σκόνδρας κατευθύνεται με το στράτευμά του προς το Μεσολόγγι ακολουθώντας τα δύσβατα περάσματα της Πίνδου. Στις 9 Αυγούστου βρίσκεται στο Καρπενήσι κι ένα ένοπλο τμήμα του στρατοπεδεύει στο Κεφαλόβρυσο. Εκεί, μες στο σκοτάδι, σε νυχτερινή επιδρομή, ο Μάρκος Μπότσαρης ορμά με τους άντρες του χτυπώντας αιφνιδιαστικά τους οθωμανούς. Η επίθεση είναι θαρραλέα και καταστροφική για τον εχθρό, αλλά κοστίζει στον Μπότσαρη την ίδια του τη ζωή.

Καθώς οι μέρες περνούν, 28 και 29 Αυγούστου, στην Καλιακούδα, κοντά στο Μεγάλο Χωριό, οι Έλληνες δίνουν άλλη μια μάχη, αυτή τη φορά χωρίς επιτυχία, με αποτέλεσμα να διασκορπιστούν στα γύρω βουνά. Οι οθωμανοί, ωθούμενοι απ' το μένος και θέλοντας να επιβάλουν την εξουσία τους, ξεσπούν πάνω στα χωριά με φωτιές, λεηλασίες και καταστροφές, μεταξύ αυτών τα Ψιανά και τα Δολιανά (Στουρνάρα).

Σύμφωνα με τον δάσκαλο Γιάννη Βράχα, στο βιβλίο του «Από τα Δολιανά και την Κοντίβα» (1980), οι κάτοικοι των Δολιανών πρόλαβαν να φύγουν προς τη θέση Ζουνάγκιες, εκτός από έναν άντρα με το παρατσούκλι «Κανατάς», που έμεινε πίσω και σκοτώθηκε στο «Κακό Μονοπάτι».

Η Ροσκά απέναντι από τα καμένα χωριά, δεν διέφυγε απ' το οργισμένο βλέμμα των οθωμανών. Ένα απόσπασμα διάβηκε την κοίτη του Κρικελλοπόταμου και πάτησε το μονοπάτι, που περνούσε από «Πηγάδια» και «Λάκκο», εκεί όπου σήμερα είναι ο δρόμος για το «Πανταβρέχει». Στο πέρασμά τους φονεύθηκε μια γυναίκα, ενώ κατέστρεφαν ό,τι έβρισκαν στο διάβα τους.

Ωστόσο, σύμφωνα με διηγήσεις, που μνημονεύονται ακόμη, μόλις έφτασαν στην τοποθεσία «Θεοτόκος», λίγο έξω απ' το χωριό, το απόσπασμα ξαφνικά σταμάτησε, σαν να μπήκε στο δρόμο τους κάποιο αόρατο εμπόδιο, ενώ κατά μία άλλη παράδοση, άκουσαν ένα σάλπισμα ανάκλησης, που τους καλούσε να επιστρέψουν. Έτσι λοιπόν, γύρισαν πίσω και ενώθηκαν με το υπόλοιπο στράτευμα, που βάδιζε προς Μεσολόγγι.

Εκείνη την ημέρα, η Ροσκά σώθηκε από μεγάλη καταστροφή.