Ένας Ροσκιώτης στην Επανάσταση

Ηλιόκαυτος Αθανάσιος, η σκιαγράφηση ενός αγωνιστή της Ρούμελης

«Σαν τον Μάρκο ήρωα, μάνα δεν ξαναγεννάει» (Γ. Καραϊσκάκης)


Κατά τον επαναστατικό αγώνα , διαδραματίζονται στη Ρούμελη σημαντικά ιστορικά γεγονότα όπως, η απελευθέρωση του Καρπενησίου, τον Ιούνιο του 1821, καθώς και η εξόντωση της ομάδας του Νούρκα Σερβιάνη, ενώ διέφευγε από το Αγρίνιο, στις 11 Ιουλίου του ίδιου έτους στην «Σκάλα Τέρνου». Επίσης, η εξαήμερη προσπάθεια κατάληψης της Υπάτης από ελληνικές δυνάμεις, στις 2 Απριλίου του 1822, που τελικά αποκρούονται απ’ τον στρατό του Δράμαλη. Στην περιοχή του Κεφαλόβρυσου, 9η Αυγούστου του 1823, βλέπουμε τον Μάρκο Μπότσαρη να θανατώνεται βάφοντας ανεξίτηλα το χώμα με το αίμα του, κατά τη νυχτερινή του έφοδο ενάντια σε Τουρκική εμπροσθοφυλακή. Τέλος, αναβιώνει στη σκέψη μας η δραματική επτάμηνη πολιορκία του Μεσολογγίου, τον Απρίλη του 1825 από τα στρατεύματα του Κιουταχή Πασά.

Εδώ λοιπόν, στη γη της Ρούμελης, ανάμεσα σε καπνούς και πολεμικές ιαχές, στεκόταν ένας ακόμα απλός, γενναίος στρατιώτης, ο Ροσκιώτης Ηλιόκαυτος Αθανάσιος. Το βεβαιώνει επίσημα ο οπλαρχηγός Γιαννάκης Γιολδάσης στις 7 Νοεμβρίου 1846, με την ιδιόχειρη επιστολή του προς την «Επιτροπή Θυσιών και Εκδουλεύσεων του Ιερού Αγώνος» τονίζοντας ταυτόχρονα την πίστη, το αγωνιστικό φρόνημα και την τόλμη του εν λόγω στρατιώτη.

Όταν τα όπλα σώπασαν, αποτραβηγμένος πια στην καλλιέργεια της γης, ο Θανάσης στάθηκε παράλληλα στα «κοινά» του τόπου, καθώς ήταν μέλος στην «Εγχώρια Συνάθροιση» ανάδειξης εκλεκτόρων για την Δ΄ Εθνοσυνέλευση στο χωριό μας, στις 19 Μαΐου του 1829, με δικαίωμα ψήφου και δέκατος ανάμεσα στους 53 συμμετέχοντες. Επίσης, το όνομά του το συναντάμε στον τοπικό εκλογικό κατάλογο του 1846, δίπλα στον αριθμό 720, ενώ τον Μάιο του 1853, κατά την ετήσια αναθεώρηση αυτού του καταλόγου, χαρακτηρίζεται ως «αποθανών», αφήνοντας «πίσω» του, απ’ όσα γνωρίζουμε δυο γιούς, τον Στάθη και τον Γιώργο.

Και να λοιπόν, ο άνεμος των αγώνων της λευτεριάς, μεταφέρει μνήμες αγωνιστών του 1821 όντας απλοί άνθρωποι, που δούλευαν τη γη, αγωνιστές για χάρη αυτών των βουνών σε πόλεμο και σε ειρήνη.

«Εδώ στο Ελληνικό το χώμα, το στοιχειωμένο και ιερό,
που το ίδιο χώμα μένει ακόμα απ’ τον αρχαίο τον καιρό,
στο χώμα τούτο πάντα ανθούνε κι έχουν αθάνατη ζωή
και μας θαμπώνουν, μας μεθούνε νεράιδες, ήρωες, θεοί.» (Κ. Παλαμάς)