Αγία Παρασκευή

Η Μεγαλομάρτυς Παρασκευή ως Αθλοφόρος τιμάται με ιδιαίτερη αγάπη από τους χριστιανούς και μάλιστα από το χωριό μας, στο οποίο είναι πολιούχος και προστάτιδά του αποτελώντας έτσι η 26η Ιουλίου μια ξεχωριστή ημέρα, αφού πανηγυρίζει ο ενοριακός ναός μας.

Πάνω από την βόρεια είσοδο του ναού, διακρίνεται μες στην πέτρινη επιφάνεια, μια σμιλεμένη επιγραφή που μαρτυρά: «1909 - ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ – 16 - ΔΑΠΑΝΗ ΧΩΡΊΟΥ ΡΩΣΚΑ» και ως σφραγίδα αποπεράτωσης του ιερού κτίσματος, μας αποκαλύπτει τα αναγκαία χρονολογικά στοιχεία, καθώς και τον κτήτορα του ναού, ο οποίος στην προκείμενη περίπτωση δεν είναι ένα φυσικό πρόσωπο, αλλά μια κοινότητα πολλών ανθρώπων, μια μικρή κοινωνία, που κυριαρχεί στην επιγραφή με τη συμμετοχή της στην δαπάνη του έργου αυτού, το οποίο ανοικοδομήθηκε πάνω στα θεμέλια του προηγούμενου παλαιού ναού.

Μάλιστα, στις 19 Μαΐου του 1829 σ' αυτόν τον παλαιότερο ναό, συντελέστηκαν διαδικασίες ανάδειξης εκλογέων, για την προετοιμασία σύγκλησης της Δ’ Εθνοσυνέλευσης στο Άργος και εκτός από την Ροσκά, προσήλθαν ψηφοφόροι κι απ’ τα γύρω χωριά: Κόπραινα (Πρόδρομος), Κοντίβα (Κοντός), Δολιανά (Στουρνάρα), Ψιανά, Σέλιτσα (Καστανούλα).

Εξάλλου, ιερά κειμήλια της περιόδου εκείνης παραδόθηκαν για διασφάλιση στην Ι.Μ. Προυσού, όπως το αντιμήνσιο, δωρεά του επισκόπου Λιτζάς και Αγράφων Δοσιθέου με αφιέρωση «μνήσθητι κύριε Δοσιθέου αρχιερέως : του λιτζάς και αγράφ(ων) του σοφαδίτου(;) αφιερώθη εν χωρίω Ρωσκά του Καρπενησίου 1815» και το δερματόδετο με επίχρυσες λεπτομέρειες ιερό Ευαγγέλιο, το οποίο έχουν ασπασθεί γενεές πιστών και στο οποίο ορκίστηκαν οι ψηφοφόροι του 1829, τυπωμένο στην Βενετία το 1811.

Για αυτόν τον παλαιό ναό δεν γνωρίζουμε πολλά, όμως διασώζονται προφορικές παραδόσεις για την ύπαρξη κοιμητηρίου στον περιβάλλοντα χώρο του, τα πολύ παλιά χρόνια. Η ανακατασκευή που πραγματοποιήθηκε εμφανίζοντας στοιχεία εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής της ηπειρωτικής Ελλάδας, έγινε εκ βάθρων και από την αρχή διαμορφώνοντας τον σημερινό ναό σε μεγαλύτερες διαστάσεις, με κάτοψη σε σχήμα ορθογώνιο και κόγχη στο Ιερό του. Η κεραμοσκεπή είναι τετράρριχτη, παραλληλόγραμμη και με τις έδρες των μικρών τριγωνικών μερών ελαφρώς υπερυψωμένες. Το νέο κτίσμα διαθέτει τρείς θύρες συμβολίζοντας έτσι την Αγία Τριάδα, την κύρια στην βόρεια πλευρά, με τσιμεντένιο δίρριχτο υπόστεγο κατασκευής του 1984, την δεύτερη στη δυτική μεριά σχηματίζοντας πρόπυλο και μία άλλη βοηθητική απ' το Ιερό, στη νότια πλευρά. Το πρόπυλο, που κοσμεί το ναό, προβάλλει πάνω από το κτίσμα, με διαμορφωμένο καμπαναριό σε δύο ζώνες, με την μεν κάτω να περιλαμβάνει δύο τοξοειδείς θέσεις και την δε άνω να έχει μία θέση αντίστοιχα, ενώ στο τελείωμα υπάρχει αέτωμα με τριγωνική εσοχή περιβάλλοντας χαραγμένο σταυρό. Τέλος, τα επιμήκη παράθυρα, μονόλοβα και δίλοβα προσφέρουν άφθονο φωτισμό.

Εσωτερικά διακρίνεται για την ευρυχωρία του και διαμορφώνεται σε ρυθμό βασιλικής με τρία κλίτη, τα οποία αντίστοιχα χωρίζονται με δύο σειρές κιόνων, όπου κάθε σειρά έχει τρεις κίονες και έναν πεσσό. Πάνω στους πεσσούς, στην δυτική πλευρά, στηρίζεται ο ξύλινος γυναικωνίτης. Οι σειρές των κιόνων συνδέονται με ημικυκλικά τόξα. Στο μεσαίο κλίτος, στο κέντρο, κάτω από την στέγη, κυριαρχεί ο τρούλος, ενώ στη συνέχεια της οροφής, τόσο προς το Ιερό, όσο και προς τον γυναικωνίτη, ανάμεσα στα τόξα διαμορφώνονται αντίστοιχοι θόλοι.

Σημείο αναφοράς αποτελούν τα υπέροχα, περίτεχνα ξυλόγλυπτα του Στυλιανού Υφαντή, με χρονολογική ένδειξη1920, όπως το τέμπλο, τα προσκυνητάρια, ο άμβωνας και το δεσποτικό, στα οποία τοποθετήθηκαν το 1926, οι φιλοτεχνημένες εικόνες του καλλιτέχνη Γεωργίου Σαραφιανού.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι το 2025 αποτελεί έτος εργασιών επένδυσης του εσωτερικού με τοιχογραφίες, από τον αγιογράφο Λανάρα Δημήτριο, σχεδόν εκατό χρόνια μετά από τις αγιογραφίες του Γ. Σαραφιανού εκφράζοντας έτσι την βαθιά θέληση των πιστών της νεότερης γενιάς, να συνεισφέρουν στη δοξαστική και τη λατρευτική ζωή της Εκκλησίας συνεχίζοντας την παράδοση του τόπου.

«...οι πιστοί, μεγαλοφώνως τιμώμεν σε, Οσιομάρτυς Παρασκευή» (Κοντάκιον).