Πλατάνι

«Πλατάνι» ονομάζουμε ένα επιβλητικό βουνό της περιοχής μας, που το συναντάμε στην βιβλιογραφία και ως «Πλατανάκι» και το οποίο ορθώνεται περήφανα στο βόρειο τμήμα του όρους Παναιτωλικό, όπου με τον Κρικελλοπόταμο χωρίζεται από το συγκρότημα της Καλιακούδας. Νότια βρίσκεται ο ΄Αννινος, ανατολικά στέκει ο Φονιάς (Πυργούλια) και δυτικά του συναντάμε τη βουνοκορφή της Τριανταφυλλιάς.

Τούτο το βουνό εκτείνεται με ευρύτητα (απλοχωριά) και πιθανά, σε αυτή την μορφολογία του, ως πλάτωμα, οφείλει το όνομά του. Εμφανίζει δηλαδή εύρος - ευρύτητα → πλάτος, πλάτη, πλαταίνει → ουσιαστικό Πλατάνι, το οποίο παράλληλα, συμβαίνει να στέκει και σαν πλάτη προς το χωριό μας, το οποίο κοιτά την Καλιακούδα. Εξάλλου, κάποιες προφορικές παραδόσεις αναφέρονται στην ύπαρξη ενός χαρακτηριστικού πλατάνου, που υπήρχε κάποτε στην βόρεια, μεγάλη ρεματιά της Τούρλας, στον οποίο και αποδίδεται η ονοματολογία του τοπίου, με την επιφύλαξη ωστόσο, διότι δεν επικράτησε ο όρος «Πλάτανος», αλλά «το Πλατάνι».

Το Πλατάνι λοιπόν, ως αναπόσπαστο κομμάτι του όρους «Παναιτωλικό», συμπεριλαμβάνεται στο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών «Natura 2000», με κωδικούς: GR2310004, κατηγορία ΕΖΔ (Ειδικών Ζωνών Διατήρησης).

Αποτελεί ιδανικό έδαφος για ήπιες, ορειβατικές διαδρομές, με πρόσβαση που επιτυγχάνεται τόσο από τη Ροσκά, όσο και από τη Μεσοκώμη. Η διαδρομή που ακολουθούμε, ξεκινά από το χωριό μας και μάλιστα η πεζοπορία της ανάβασης, όπως μας μεταφέρει αυτούσια ο Δημήτρης ο Μυζήθρας από εμπειρίες ζωής, δοσμένες μέσα απ' το πέρασμα του χρόνου, αρχίζει από το ρέμα του Σμαήλι, το πρώτο που συναντάμε ανατολικά του Μπλίνι, με κατεύθυνση το πλάτωμα της ράχης Σμαήλι και από εκεί, συνεχίζουμε ανηφορικά προς νότο, μέσα σε πυκνή βλάστηση ελάτου και κέδρου, στην πλαγιά της «Παλιοστρογκούλας» έχοντας αριστερά μας την κορυφή «Κόκκα», με το χαρακτηριστικό κόκκινο χώμα της. Στη συνέχεια της διαδρομής αντικρίζουμε το οροπέδιο «Γούρνας Λάκκα» και τις ρεματιές της Τούρλας. Με πορεία στα δυτικά, μπορούμε να κατέβουμε στο Βαθυδιάσελο, στον Ποτιστή, στο Πλατανάκι ή να πορευτούμε στην κορυφογραμμή για το Κοτρόνι, εκεί που βρίσκονται: Αρκούδα, Σταυρός και Μπάλωμα. Δυτικά της «Λάκκας Γούρνα» υπάρχει μια ραχούλα, από όπου ξεκινά γκρεμός, που αποτελεί την αρχή της εντυπωσιακής, μεγάλης χαράδρας «Πλατανάκι», η οποία καταλήγει στο χωριό Πρόδρομος και από εκεί κοιτώντας βόρεια, προς Καλιακούδα και χαμηλά βλέπουμε τη Ροσκά. Συνεχίζουμε την πορεία μας με μικρή αναστροφή ανατολικά της ράχης και προσπερνάμε τη ρεματιά της Τούρλας, για να βρεθούμε στο ίσιωμα της Στρούγκας. Στη συνέχεια, υπάρχουν δύο επιλογές: η πρώτη έχει πορεία ανατολικά, προς Ασπροπλαγιά κι από εκεί ανάβαση στην κορυφή «Τούρλα», με την πλαγιά Τρία Έλατα και την ρεματιά Καλάνα να προσεγγίζονται απ' τα ανατολικά της Τούρλας, ενώ η δεύτερη, είναι η διαδρομή προς νότο διασχίζοντας ένα κοίλωμα, το οποίο οδηγεί σε ακόμη ένα πλάτωμα, το ονομαζόμενο Λυκότσαρκο, που αποτελεί μάλιστα σημείο εξερεύνησης και άλλων εντυπωσιακών τοπίων του βουνού μας.

Τέλος, ατενίζοντας πάνω απ' τις κορυφογραμμές, το βλέμμα αναπόφευκτα θα στραφεί στα σπίτια και άλλων χωριών εκτός από τη Ροσκά, όπως Καστανιά, Γρανάς, Πρόδρομος και Μεσοκώμη, που ξεπηδούν ανάμεσα απ'τα έλατα, κουρνιασμένα μες στις πλαγιές αυτού του ορεινού τόπου. Τα κόκκινα κεραμίδια τους ξεπροβάλλουν σαν ψηφίδες μες στο δασωμένο τοπίο, έτσι που μας κυριεύει ένας αυθόρμητος θαυμασμός με την αντοχή και την προσαρμοστικότητα των ορεινών ανθρώπων, απέναντι στην τραχιά και ανυπότακτη ομορφιά της κυρίαρχης φύσης.